Chất thải chăn nuôi bao gồm phân, chất độn chuồng, thức ăn thừa, xác gia súc, nước rửa chuồng, nước tắm cho vật nuôi, nước tiểu. Những chất thải này gây ô nhiễm nghiêm trọng cho không khí, ảnh hưởng tới môi trường sống của dân cư, nguồn nước, tài nguyên đất và ảnh hưởng chính đến kết quả sản xuất chăn nuôi.
Thành phần chất thải chăn nuôi heo có biến động rất lớn, phụ thuộc vào khẩu phần thức ăn, cách thức cho ăn, cách thiết kế chuồng trại, quy mô đàn, phương thức dọn vệ sinh, tiêu độc sát trùng chuồng trại...
Sử dụng khí ga từ nguồn chất thải chăn nuôi để đun nấu, chạy máy phát điện.
Trong nước thải của các cơ sở chăn nuôi heo có chứa nhiều loại vi khuẩn, virus và trứng ký sinh trùng như E. coli, Samonella, Shigella, Proteus, virus Lở mồm long móng, virus Dịch tả heo, trứng giun Ascaris suum…
Ngành chăn nuôi phát triển nếu không đi kèm với các biện pháp xử lý chất thải sẽ làm môi trường sống của con người xuống cấp nhanh chóng. Môi trường bị ô nhiễm lại tác động trực tiếp vào sức khỏe vật nuôi, phát sinh dịch bệnh, gây khó khăn trong công tác quản lý dịch bệnh, giảm năng suất dẫn đến không thể phát triển bền vững.
Mục tiêu của việc xử lý chất thải chăn nuôi để giảm thiểu các chất gây ô nhiễm đến mức an toàn, tận dụng làm phân bón, chất đốt, bảo đảm nguồn nước thải đạt điều kiện vệ sinh theo quy định trước khi thải ra môi trường. Tuy nhiên, một trong những khó khăn trong quá trình xử lý chất thải chăn nuôi ở nước ta là quy mô chăn nuôi nhỏ, các cơ sở chăn nuôi nằm xen kẽ giữa khu dân cư và ý thức bảo vệ môi trường chưa cao.
Công nghệ xử lý thải chăn nuôi hiện nay có rất nhiều phương pháp: ủ nhiệt sinh vật (ủ nóng, ủ lạnh, ủ hỗn hợp), chế biến làm phân vi sinh, hầm ủ khí sinh học(túi ủ nylon, hầm xây bê tông, hầm composide, hầm phủ nhựa HDPE - High Density Polyethylene).
Hiện nay, các cơ sở chăn nuôi thường sử dụng phương pháp hầm ủ khí sinh học để xử lý chất thải chăn nuôi gia súc. Công nghệ xử lý chất thải bằng hầm ủ khí sinh học dựa trên nguyên tắc phân hủy kỵ khí. Các chất hữu cơ phức tạp bị vi sinh vật yếm khí phân hủy tạo thành các chất đơn giản ở dạng khí hòa tan (chủ yếu là khí mêtan). Chất khí này được sử dụng làm chất đốt và phát điện.
Tống Thanh Lộc – Phòng Kiểm dịch