Đối với bệnh Lở mồm long móng trên gia súc, hiện nay cả nước có 10 ổ dịch tại 05 tỉnh, thành chưa qua 21 ngày: Phú Yên, Yên Bái, Ninh Thuận, Cần Thơ, Hà Tĩnh. Ngoài ra, bệnh tai xanh, dịch tả trên heo cũng vẫn xảy ra rải rác ở một số địa phương làm thiệt hại không nhỏ đến người chăn nuôi, ngành chăn nuôi.
Trong năm 2014 và 2015, Cục Thú y đã triển khai một số chương trình giám sát chủ động đối với một số bệnh trên nhằm sớm phát hiện nguy cơ dịch bệnh và không để dịch phát sinh trên diện rộng. Kết quả giám sát cho thấy virus cúm A/H5N1 lưu hành rộng rãi trong đàn thủy cầm (năm 2014 là 4,13% mẫu dương tính, năm 2015 là 1,61% mẫu dương tính). Một số mẫu giám sát phát hiện có virus cúm A/H5N6 (năm 2015 là 4,87%). Kết quả giám sát chủ động bệnh Lở mồm long móng tại 11 tỉnh, thành cũng cho thấy có 17,97% mẫu xét nghiệm dương tính với kháng thể tự nhiên và 3,29% mẫu phát hiện có virus Lở mồm long móng. Như vậy, nguy cơ phát sinh một số dịch bệnh nguy hiểm trên gia súc, gia cầm là rất cao.
Lấy mẫu huyết thanh vịt kiểm tra bệnh cúm gia cầm trên phương tiện vận chuyển
Đồng Nai là tỉnh có đàn gia súc, gia cầm (chủ yếu là heo và gà) đứng đầu cả nước cũng từng bị thiệt hại nặng nề do dịch bệnh gây ra (cúm gia cầm gia đoạn 2003 – 2004, tai xanh gia đoạn 2010-2012 và nhiều dịch bệnh lẻ tẻ khác). Đối với bệnh cúm gia cầm, từ năm 2005 đến nay trên đia bàn tỉnh chỉ xảy ra một số đợt dịch lẻ tẻ như ở Cẩm Mỹ, Trảng Bom, Vĩnh Cửu. Đối với bệnh Tai xanh, từ năm 2012 đến nay cũng rất ít xảy ra dịch. Tuy nhiên, dịch bệnh không xảy ra không phải là do không có mầm bệnh lưu hành trên đàn gia súc, gia cầm đang nuôi mà có thể do người chăn nuôi hiện đang thực hiện khá tốt các biện pháp phòng dịch (tiêm phòng vắc xin, xây dựng hàng rào an toàn sinh học, chăm sóc tốt cho đàn gia súc, gia cầm của mình). Cụ thể, kết quả giám sát lưu hành virus cúm gia cầm tại chợ năm 2015 trên địa bàn tỉnh do FAO tài trợ thì đã phát hiện 3,7% số mẫu dương tính với virus cúm A/H5N6 trên đàn thủy cầm (chợ Thị xã Long Khánh).
Lấy mẫu huyết thanh kiểm tra bệnh cúm gia cầm ở hộ chăn nuôi nhỏ lẻ.
Thực hiện kế hoạch phòng chống dịch bệnh gia súc gia cầm trên địa bàn tỉnh năm 2015 (kế hoạch số 14/KH-SNN của Sở Nông nghiệp & PTNT), nhằm chủ động trong công tác phòng chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi trên địa bàn tỉnh, giảm thiểu thiệt hại cho ngành chăn nuôi, nhằm hạn chế thấp nhất cúm lây nhiễm và gây tử vong cho người, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng; Từ ngày 23/11/2015 đến ngày 01/12/2015, Chi cục Thú y đã triển khai lấy mẫu, giám sát sự lưu hành virus cúm gia cầm trên đàn thủy cầm trên các phương tiện chuyên chở gia cầm tại các điểm kiểm dịch gia cầm sống xuất tỉnh và đàn thủy cầm tại các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên việc giám sát chỉ tập trung trọng điểm tại một số huyện đã có ổ dịch cúm gia cầm cũ, có nguy cơ dịch bệnh cao và có đàn thủy cầm nhiều (Cẩm Mỹ, Trảng Bom, Vĩnh Cửu, Tân Phú và Định Quán. Tổng số mẫu dự kiến lấy là 120 mẫu gộp (cứ 05 con thủy cầm cùng loài sẽ gộp thành 01 mẫu).
Tính đến ngày 01/12/2015, Chi cục đã hoàn tất công tác kiểm tra, lấy mẫu giám sát với số lượng mẫu đúng theo kế hoạch. Các mẫu lẫy đã gửi xét nghiệm tại Trạm Chẩn đoán – xét nghiệm theo phương pháp RT-PCR.
Hoạt động này giúp cho Chi cục Thú y kiểm tra, đánh giá thực tế tình hình dịch bệnh tại các hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là bệnh cúm gia cầm. Kết quả giám sát sẽ có ý nghĩa rất quan trọng trong việc đánh giá mức độ nguy cơ dịch cúm gia cầm tại một số huyện có ổ dịch cũ và có đàn thủy cầm nhiều. Qua đó, tham mưu cho Sở Nông nghiệp triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh cúm gia cầm một cách hiệu quả trong thời gian tiếp theo.
Bùi Văn Mạnh – Phòng Dịch tễ