Bệnh cúm heo là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút cúm A gây ra và có thể gây nên những tổn thất nặng nề về kinh tế cho người chăn nuôi. Vật chủ tự nhiên của vi rút cúm típ A là người, động vật có vú và gia cầm. Vi rút có nhiều trong dịch đường hô hấp của heo mắc bệnh, từ đây mầm bệnh có thể lây lan trực tiếp từ heo bệnh sang heo khoẻ mạnh thông qua các dịch tiết, không khí khi heo bệnh hắt hơi, sổ mũi, ho...
Lấy mẫu giám sát cúm heo tại trại chăn nuôi thuộc xã Cây Gáo - huyện Trảng Bom
Các ổ dịch cúm heo thường xảy ra vào mùa đông của các nước Bắc Mỹ và châu Âu. Bệnh cũng đã được báo cáo ở nhiều nơi trên thế giới từ châu Phi, ấn Độ, Trung Quốc, Hồng Kông...
Mới đây, cuối năm 2015, Một nghiên cứu được đăng trên tập san của Viện hàn lâm khoa học Mỹ cho biết vi rút cúm heo được gọi là EAH1N1 (gần giống như chủng cúm H1N1) đã được tìm thấy ở 139 trên 36.417 con heo từ 10 tỉnh thành tại Trung Quốc. Chủng cúm này đã được lưu hành ở heo từ năm 1979 và sau khi có thời gian dài phát triển dài ở heo, vi rút cúm EAH1N1 đã có những biến hóa để gây ra một đại dịch cúm ở người.
Heo thịt là loại gia súc chính được chăn nuôi trên địa bàn Đồng Nai
Ở Việt Nam đến nay chưa phát hiện thấy bệnh cúm heo. Tuy nhiên, từ cuối năm 2013 đến tháng 9/2013, Cục Thú y đã phối hợp với 12 tỉnh thành thực hiện giám sát tại 88 trang trại, đã phát hiện vi rút cúm heo H3N2, H1N2 trong một số mẫu lấy được. Từ tháng 3 đến tháng 5/2015, qua phân tích mẫu tại 169 trang trại chăn nuôi thuộc 19 tỉnh thành trên cả nước, cũng đã phát hiện chủng vi rút H1N1 và H3N2.
Nhằm phát hiện các loại vi rút cúm heo, cũng như xác định các biến đổi của các chủng vi rút phân lập được, phân tích nguy cơ đại dịch và để ra các giải pháp kiểm soát cúm hữu hiệu cho ngành chăn nuôi, Dự án tiếp tục hỗ trợ lấy mẫu giám giát đối với vi rút này tại 19 tỉnh thành (trong đó có Đồng Nai).
Việc lấy mẫu giám giát được thực hiện tại 08 trại chăn nuôi heo thuộc xã Thanh Bình, Trảng Bom của huyện Trảng Bom – huyện có mật độ chăn nuôi cao của tỉnh. Các trại được chọn lấy mẫu là những trại có quy mô vừa, nuôi theo hình thức tổng hợp nhiều loài heo. Tại mỗi trại chăn nuôi, lấy 25 mẫu huyết thanh heo nái và heo thịt) và 60 mẫu dịch mũi (heo con và heo thịt).
Qua công tác lấy mẫu giám sát, đoàn giám sát cũng đã hướng dẫn người chăn nuôi trong công tác phòng ngừa sự lây nhiễm loài vi rút này cho người chăn nuôi, một số triệu chứng nhằm phát hiện bệnh, điều trị bệnh đặc biệt hướng dẫn người chăn nuôi phòng ngừa một số bệnh nguy hiểm khác nhằm hạn chế thiệt hại trong chăn nuôi.
Bùi Văn Mạnh – P. Dịnh tễ