|
|
|
1. Cách chọn thực phẩm an toàn:
Chọn thịt:
- Thịt Phải có dấu kiểm dịch của Cơ quan Thú y và đạt tiêu chuẩn thịt tươi.
- Thịt tươi là thịt có mặt cắt khô, màu đỏ tươi, có độ rắn chắc, đàn hồi cao, nhấn tay vô bề mặt
thịt có cảm giác dính, không tạo vết lõm.
- Không chọn thịt có mặt cắt rỉ nước, có cảm giác nhớt, màu lạ: vàng, xanh nhạt , thâm, hoặc
mùi lạ: mùi ôi thiu, mùi thuốc kháng sinh, hoặc có những hạt đốm trắng có thể là bào nang sán.
Chọn gà:
- Chọn con khỏe mạnh, mào đỏ tươi, da lông mềm mại, lỗ chân lông nhỏ, hậu môn không ướt và
đỏ, đùi to, chắc, chân nhỏ.
- Nên chọn gà mái tơ.
Chọn vịt:
- Chọn con trưởng thành và béo, ức tròn, da cổ và da bụng dày, mọc đủ lông, mỏ nhỏ,
xách thấy nặng tay.
- Thịt vịt đực ngon hơn vịt cái.
Chọn thịt gia cầm:
- Chọn thịt có màu sắc tự nhiên, từ trắng ngà đến vàng tươi, mắt sáng.
- Thịt cần có da kín, lành lặn, không có vết bẩn, vết bầm, mốc meo hoặc vết lạ.
- Thịt gia cầm hỏng có màu vàng thẫm, vàng tím hoặc vàng tối sẫm, mắt vẩn đục.
Chọn trứng gà, trứng vịt:
- Vỏ trứng màu sáng, không có những vệt xám đen, không bị dập.
- Quả trứng tươi ngon có màu hồng trong suốt khi soi qua ánh sáng.
Chọn cá và hải sản:
- Chọn cá tôm đang còn sống, đang bơi trong nước.
- Cá tươi có miệng ngậm kín. Thân cá rắn chắc, đàn hồi, không để lại vết ấn của ngón tay
trên thịt cá. Vảy cá óng ánh, bám chặt thân cá, không có niêm dịch và mùi hôi thối khó chịu.
Mang có có màu đỏ hồng, không bị nhớt hay mùi hôi. Trôn cá thụt sâu vào bên trong, có màu
trắng nhạt và bụng cá lép.
- Chọn tôm tép vỏ sáng lóng lánh, dài và trơn láng.
- Chọn Nghêu, sò, ốc còn sống.
- Mực nang thì nên chọn mực có thịt trắng như mứt dừa là ngon.
- Mực ống thì nên chọn loại vừa, không qúa lớn, chưa vỡ túi đen.
- Các loại thủy sản khác nên chọn loại còn tươi, có màu sắc bình thường, đặc biệt không
có mùi ươn hôi.
Chọn thịt chế biến sẵn:
- Với thịt chế biến sẵn (như thịt quay) phải thận trọng, chỉ nên mua ở những cơ sở
có
nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo vệ sinh. Thịt heo quay, vịt quay, phải chọn thịt có mùi thơm
đặc trưng, thớ thịt săn khô dính sát vào da, thịt vẫn còn nóng và treo trong tủ kính. Thịt
chế biến sẵn không bán lộ thiên ngoài đường và không bán chung với các loại thực
Không nên mua khi thấy màu da heo đỏ lòe loẹt, treo lộ thiên, thịt bở, có mùi phẩm lạ.
- Chọn mua lạp xưởng đựng trong bao bì đã được hút chân không của các nhà sản xuất
đáng tin cậy, không nên mua lạp xưởng được treo cả dây, phơi bày ra nắng, gió bụi.
- Các thực phẩm đã chế biến phải được đóng hộp hoặc đóng gói đảm bảo, phải có nhãn
hàng hóa ghi đầy đủ nội dung như tên sản phẩm, trọng lượng, các thành phần chính, cách bảo
quản, sử dụng, nơi sản xuất, chế biến; có số đăng ký sản xuất và còn thời hạn sử dụng. Nên
đọc kỹ nhãn mác và mua thực phẩm dùng phụ gia càng ít càng tốt.
- Với đồ hộp: không chọn hộp bị méo, phồng hay gỉ.
- Không sử dụng thực phẩm khô đã bị mốc.
- Không sử dụng các loại thực phẩm lạ (cá lạ, rau, quả hoặc nấm lạ) chưa biết rõ nguồn gốc.
- Không sử dụng các phẩm màu, đường hóa học không nằm trong danh mục Bộ Y tế cho phép.
1. Những lưu ý khi chế biến và bảo quản thực phẩm an toàn:
- Khu vực chế biến thực phẩm không có nước đọng, xa các khu khói, bụi bẩn, nhà vệ sinh
hoặc khu chăn nuôi gia súc, rác thải gây ô nhiễm môi trường.
- Tất cả các bề mặt sử dụng để chuẩn bị thực phẩm phải dễ cọ rửa, luôn giữ gìn sạch sẽ, khô ráo.
- Bếp phải đủ ánh sáng và thông gió.
- Phải đủ nước sạch sử dụng để chế biến thực phẩm và vệ sinh khu vực chế biến thường xuyên.
- Ngăn ngừa sự đi lại của gián, chuột và các động vật khác trong khu vực chế biến thực phẩm.
- Không để dụng cụ bẩn qua đêm.
- Bát đĩa dùng xong phải rửa ngay. Không dùng khăn ẩm mốc, nhờn mỡ để lau khô bát đĩa.
Nếu dụng cụ vừa rửa xong cần dùng ngay thì nên tráng lại bằng nước sôi.
- Dụng cụ tiếp xúc với thức ăn chín và sống phải để riêng biệt.
- Không sử dụng những dụng cụ bị sứt mẻ, hoen gỉ vì khó rửa.
- Thức ăn thừa, thực phẩm thải bỏ phải đựng vào thùng kín có nắp đậy và chuyển đi hằng ngày.
- Chỉ sử dụng xà phòng, các chất tẩy rửa dụng cụ ăn uống được ngành Y tế cho phép để
không tồn dư gây độc sang thực phẩm.
- Không dùng dụng cụ bằng đồng, nhôm, nhựa tái sinh có màu để nấu nướng, chứa đựng
thực phẩm lỏng có tính acid hoặc các loại cồn rượu vì chúng có thể làm tan các kim loại nặng
như chì, đồng … hoặc phụ gia vào thực phẩm.
- Tuyệt đối không được dùng bao bì từng chứa đựng các hóa chất độc, thuốc bảo vệ thực
vật, thuốc thú y, thuốc tẩy, chất sát trùng để đựng thực phẩm.
- Rau, quả phải ngâm ngập trong nước sạch rồi rửa kỹ dưới vòi nước chảy hoặc rửa trong
chậu, thay nước 3 đến 4 lần.
- Các loại thực phẩm đông lạnh phải làm tan đá hoàn toàn và rửa sạch trước khi nấu nướng.
- Nhiệt độ sôi có thể tiêu diệt hầu hết các loại vi khuẩn gây bệnh nhưng phải nấu kỹ để
đạt nhiệt độ sôi đồng đều.
- Chú ý phần thịt gần xương nếu thấy còn có màu hồng hoặc màu đỏ thì bắt buộc phải đun lại cho
chín hoàn toàn.
- Không nên ăn các thức ăn sống như gỏi cá, thịt bò tái, gỏi …
- Không để lẫn thực phẩm sống với thức ăn chín. Không dùng dao, thớt vừa cắt, thái thịt sống chưa được rửa sạch để thái thức ăn chín.
Thức ăn chín để nguội ở nhiệt độ bình thường dễ bị vi khuẩn xâm nhập và phát triển.Để đảm bảo an toàn nên ăn ngay khi thức ăn còn nóng vừa nấu chín xong.
- Nếu thức ăn phải chuẩn bị trước hoặc phải đợi sau 3 giờ thì cần giữ nóng ở nhiệt độ
60 0 C hoặc duy trì ở điều kiện lạnh ≤ 100 C. Với trẻ nhỏ, phải cho ăn ngay sau khi thức ăn
vừa nguội và không áp dụng cách bảo quản này.
- Không đưa quá nhiều thức ăn còn ấm hoặc thức ăn còn đang nóng vào tủ lạnh.
- Không dùng tay để bốc thức ăn chín hay đá để pha nước uống.
- Không để các hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật hoặc các chất gây độc khác ở trong khu
chế biến thực phẩm.
- Bảo quản tốt các thực phẩm đóng gói theo đúng yêu cầu ghi của nhãn.
- Hâm lại thức ăn ở nhiệt độ sôi đồng đều ngay trước khi ăn là biện pháp tốt nhất để phòng
ngừa các vi khuẩn phát triển trong quá trình bảo quản thức ăn phải đậy kỹ tránh ruồi, côn trùng xâm nhập.
- Người chăm sóc trẻ cần rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi cho trẻ ăn hoặc
tiếp xúc với thức ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi tiếp xúc với thực phẩm tươi sống.
- Mặc quần áo sạch sẽ, đầu tóc gọn gàng khi chuẩn bị thức ăn.
- Không hút thuốc, không ho, hắt hơi trong khi chuẩn bị thực phẩm.
- Giữ móng tay ngắn và sạch sẽ.
- Nếu có vết thương ở tay cần băng kín bằng vật liệu không ngấm nước.
- Không tiếp xúc với thực phẩm khi đang bị đau bụng, tiêu chảy, nôn, sốt hay có biểu hiện
của bệnh truyền nhiễm.
- Dùng các nguồn nước thông dụng như nước máy, nước giếng, nước mưa, sông suối đã
qua xử lý để rửa thực phẩm, chế biến đồ ăn uống và rửa dụng cụ.
- Nước phải trong, không có mùi, không có vị lạ.
- Dụng cụ chứa nước phải sạch, không được để rêu, bụi bẩn bám xung quanh hoặc ở đáy,
có nắp đậy.
- Dùng nước đã đun sôi để uống hoặc chế nước giải khát, làm kem, đá.
- Không sử dụng sách, báo cũ để gói thức ăn chín.
- Đồ bao gói phải đảm bảo sạch, giữ được tính hấp dẫn về mùi vị, màu sắc và không thấm
chất độc vào thực phẩm.
- Khi mua thực phẩm cần xem nhãn có đầy đủ thông tin cần thiết như tên sản phẩm, trọng
lượng, các thành phần chính, cách bảo quản, sử dụng, nơi sản xuất, chế biến, có số đăng ký
sản xuất, thời hạn sử dụng.
- Thực hiện các biện pháp diệt ruồi, gián, chuột … và hướng dẫn vệ sinh phòng chống các
dịch bệnh theo chỉ đạo của ngành Y tế.
- Rác thải phải đựng vào thùng kín có nắp đậy, đổ đúng giờ và đúng nơi quy định.
Đoàn Thị Tươi - Phòng Dịch Tễ
|